saleh

NikBakht

ثبات سیاسی و قانونمداری

سەقامگیری سیاسی و سەروەری یاسا

Picture of ساڵح نیکبەخت

ساڵح نیکبەخت

لەم وتارەدا ساڵح نیکبەخت، پارێزەر، باس لە گرنگی سەقامگیری سیاسی و سەروەری یاسا لە چوارچێوەی پێشهاتە کۆمەڵایەتییەکان دەکات و جەخت لەوە دەکاتەوە کە ڕێزگرتن لەو بەها و بنەما و یاسایانەی کە لەلایەن حکومەتی سیاسی و میللەتەوە قبوڵکراون، مەرجێکی بنەڕەتییە بۆ پاراستنی ناسنامەی نەتەوەیی و بەدیهێنانی مافەکانی خەڵک. ئاماژه بۆ ئه وه ده کات که متمانه ی میلله ته وه ک پایه ی سه ڕه کی یه کگرتوویی نه ته وه یی، به نده به جێبه جێکردنی ئه و یاسایانه و ڕێزگرتن لێیان.

شوێنی جوگرافی و ئاڵۆزییە کولتوورییەکان
نیکبەخت بە ئاماژەدان بە پێگەی تایبەتی جوگرافیای ئێران کە دەکەوێتە نێوان دوو دەریا لە باکوور و باشوور و سێ وڵاتی ناسەقامگیر و قەیراناوی لە ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاوا، پێی وایە ئەم پێگەیە بۆ ئێرانییەکانە کە ئاگاداری نهێنییەکانی فەرهەنگن و فیکر و بناغەکانی ئازادی و ئاسایش چەمکی ئاڵۆز و قووڵی هەیە. ئەم دانپێدانانە بە چەمکەکان، هاوپشتی نەتەوەیی و پەیوەندی نەبینراوی لە نێوان ئێرانیەکان بە نەتەوە و نەژادی جیاواز دروست کردووە.

پابەندبوون بە یاسا و پەیمانەکان
باس لەوەش دەکات کە وابەستەبوون بە وڵاتەوە جێگیر دەبێت کاتێک دڵسۆزی بە پەیمان و ڕێزگرتن لە ڕێککەوتنەکان، کە ئەمڕۆ لە پابەندبوون بە جێبەجێکردنی یاسا و پراکتیکی یاساییەوە دەردەکەوێت، بە کردەوە لەلایەن هەموو ئەو کەسانەی کە… لە هەردوو لایەنی ئەم ڕێککەوتنانەدان . بە وتەی ناوبراو، لە ژێر سایەی جێبەجێکردنی یاسا و پەیماننامە ڕێککەوتووەکاندا، کارلێک و ژیانی ئاشتیانەی پەیڕەوانی ئایین و بیروباوەڕی جیاواز مومکینە، بەڵام ناتوانرێت لەگەڵ ئەو کەسانەدا بژین و کارلێک بکەن کە پابەند نین بە پەیمانەکانیانەوە.

پێویستی جێبەجێکردنی بنەماکانی دەستوور
نیکبەخت جەخت لەسەر گرنگی گەڕانەوە بۆ دەستوور و بنەماکانی بەشی سێیەمی خۆی دەکاتەوە کە ئاماژە بە مافەکانی میللەت دەکات. ئەو پێی وایە ئەگەر جەخت لەسەر جێبەجێکردنی پرەنسیپەکانی بابەتی سێهەم بکرێتەوە هەروەک چۆن جێبەجێکردنی پرەنسیپە ئابوورییەکانی دەستوور، ئەمڕۆ گرژییە کۆمەڵایەتی و سیاسییەکان کەم دەبوونەوە و نەیارانی سیاسی دەبوونە دۆست. باس لەوە دەکات کە جێبەجێکردنی یەکسانی یاساکە هەمان دادپەروەرییە و جەخت لەسەر جیاکاری نەکردن لە جێبەجێکردنی یاساکان دەکاتەوە.

یاسای ئاسایی و مافە مەدەنییەکان
ئاماژە بە یاسا ئاساییەکان دەکات، لەوانە یاسای پاراستنی مافی هاووڵاتیان کە جەخت لەسەر مافی تاک و تۆمەتبار و دەستبەسەرکراوان دەکاتەوە و لایەنە پەیوەندیدارەکان پابەند دەکات بە جێبەجێکردنی. نیکبەخت باس لەوە دەکات کە ئەم یاسایانە نەک تەنها بە قسە بەڵکو بە کرداریش ڕەچاو بکرێن بۆ ئەوەی متمانەی خەڵک بە یاسا و سەروەری یاسا بەدەست بهێنرێت.

پابەندبوون بە پابەندبوون و پێگەی نیشتمانی
ناوبراو ئاماژە بەوە دەکات کە نەتەوەی ئێران لە پێبەند بوونی بە پەیمان و بەڵێنەکان بۆ پتەوکردنی پێگەی خۆی لە جیهانی ئەمڕۆدا دەبێ سوود لە فێرکارییەکانی پێشینەکان وەربگرێت. نیکبەخت جەخت لەسەر سەبر و یەکسانی و میانڕەوی دەکاتەوە لە ڕووبەڕووبوونەوەی کێشەکان و پێی وایە وابەستەبوون بە ئایدیاڵەکانەوە نابێت وابەستەیی بە کەسانی دیکە بکاتە قوربانی.

ئەم بابەتە بەم زمانانە بخوێنەرەوە: